John Clarke, Michel H. Devoret và John M. Martinis nhận giải Nobel Vật lý 2025 nhờ khám phá dịch hầm lượng tử và định lượng năng lượng trong mạch điện siêu dẫn. Công trình mở ra ứng dụng cho máy tính lượng tử, cảm biến lượng tử, và cải thiện độ nhạy thiết bị số.
Điểm nổi bật:
- Ba nhà khoa học John Clarke, Michel H. Devoret và John M. Martinis nhận giải Nobel Vật lý 2025 cho nghiên cứu về cơ học lượng tử.
- Nghiên cứu của họ chứng minh hiệu ứng dịch hầm lượng tử trên hệ thống kích thước vĩ mô bằng mạch điện siêu dẫn.
- Phát hiện này mở đường cho ứng dụng trong máy tính lượng tử, cảm biến lượng tử và mật mã lượng tử.
- Công trình mang tính đột phá khi biến các hiệu ứng lượng tử vi mô thành công nghệ có thể xây dựng và ứng dụng.
- Các thí nghiệm của họ sử dụng chốt Josephson để khảo sát sự dịch hầm và định lượng năng lượng trong mạch.
- Kết quả nghiên cứu củng cố nền tảng của cơ học lượng tử trong công nghệ số hiện đại.
Giải Nobel Vật lý vinh danh ba nhà khoa học công nghệ lượng tử
John Clarke, Michel H. Devoret và John M. Martinis đã giành giải Nobel Vật lý năm 2025 cho nghiên cứu về dịch hầm lượng tử ở cấp độ vĩ mô, mở đường cho sự tiến bộ trong tính toán và truyền thông số.
Công trình đoạt giải
Nghiên cứu vào giữa thập niên 1980 đã biến “sự kỳ lạ của cơ học lượng tử” thành các ứng dụng thực tiễn trên quy mô con người, cho phép tăng cường máy tính và truyền thông.
Tại sao công trình quan trọng
Phát hiện là nền tảng cho máy tính lượng tử, cảm biến lượng tử và mật mã lượng tử, đồng thời nâng cao độ nhạy đo lường các trường từ và tín hiệu nhỏ.
Tuyên bố của Ủy ban Nobel
John Clarke, University of California, Berkeley, U.S.
Michel H. Devoret, Yale University, New Haven, CT và University of California, Santa Barbara, U.S.
John M. Martinis, University of California, Santa Barbara, U.S.
“for the discovery of macroscopic quantum mechanical tunnelling and energy quantisation in an electric circuit”
