Bài viết phân tích kịch bản nếu Trung Quốc hạ cánh có người lái lên Mặt Trăng trước Hoa Kỳ, nhấn mạnh tác động chính trị, kinh tế và an ninh quốc gia. Việc chiếm ưu thế trên Mặt Trăng không chỉ là thành tựu kỹ thuật mà còn định hình định hướng hợp tác, thỏa thuận về tài nguyên và quyền lực toàn cầu.
Điểm nổi bật:
- Mỹ và Trung Quốc đua đặt chân lên Mặt Trăng vào cuối thập kỷ.
- Trung Quốc có thể hạ cánh có người lái trước 2030, sâu sắc về chính trị và kinh tế.
- Việc hạ cánh đầu tiên có thể định hình quan hệ quốc tế, thỏa thuận an ninh và thương mại.
- Tài nguyên băng nước tại cực Nam Mặt Trăng là mục tiêu chiến lược cho nhiên liệu và nước uống.
- Hành trình thám hiểm đóng vai trò quyết định trong việc thiết lập quy tắc sử dụng tài nguyên ngoài vũ trụ.
Trung Quốc hy vọng xây dựng căn cứ trên Mặt Trăng sau khi hạ cánh có người lái. (Ảnh: 3DSculptori/Stock/Getty Images)
Cả Hoa Kỳ và Trung Quốc đều đang nỗ lực đưa các phi hành gia lên Mặt Trăng trong vài năm tới, với người đứng đầu NASA tạm quyền khẳng định Mỹ sẽ thắng “cuộc đua”. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu Trung Quốc giành chiến thắng?
NASA dự kiến phóng sứ mệnh Artemis 2 đưa phi hành gia bay vòng quanh Mặt Trăng và trở về vào đầu năm tới, rồi tiếp tục sứ mệnh Artemis 3 hạ cánh có người lái vào năm 2027. Trong khi đó, Trung Quốc cam kết thực hiện chuyến hạ cánh có người lái đầu tiên trước năm 2030, với tiến độ phát triển tên lửa Long March 10 và tàu đổ bộ Lanyue.
Các chuyên gia tại phiên điều trần Ủy ban Thương mại Thượng viện Hoa Kỳ cảnh báo rằng nếu Trung Quốc về đích trước, họ sẽ thắt chặt quan hệ an ninh và thương mại với Ấn Độ, Nga và các đối tác khác, tạo ra lợi thế toàn cầu quan trọng. Việc chiếm giữ tài nguyên băng nước ở cực Nam Mặt Trăng cũng mang lại lợi ích lâu dài cho nhiên liệu và nước uống.
Suy ngẫm cho thị trường Việt Nam
Vietnam có thể tận dụng những bài học về đua không gian để thúc đẩy nghiên cứu vũ trụ trong nước, từ việc phát triển công nghệ in 3D cho cơ sở hạ tầng trên Mặt Trăng đến đào tạo nhân lực chuyên môn cao. Đồng thời, câu chuyện này nhấn mạnh vai trò chiến lược của hợp tác quốc tế; Việt Nam có thể tìm kiếm liên minh với các quốc gia công nghệ như Nhật Bản, Ấn Độ và Liên minh châu Âu để chia sẻ dữ liệu khoa học, quy định khai thác tài nguyên ngoài vũ trụ và phát triển hạ tầng không gian. Sự đầu tư vào nghiên cứu về vật liệu, nguồn năng lượng tái tạo và robot thăm dò không chỉ góp phần vào tiềm năng thương mại mà còn nâng cao vị thế ngoại giao của Việt Nam trong việc tham gia các hiệp ước quốc tế về không gian.
