Nghiên cứu mới của Viện Hải dương học Scripps (UC San Diego) cho thấy các thùng chất thải kiềm công nghiệp bị vứt ngoài khơi Los Angeles từ những năm 1930 đến 1970 vẫn tạo quầng trắng và biến đổi môi trường trầm tích đáy biển, tồn tại hơn nửa thế kỷ và ảnh hưởng sâu sắc đến hệ vi sinh vật.
Điểm nổi bật:
- Các thùng chất thải kiềm đã tạo ra quầng trắng quanh vùng đáy biển.
- Chất thải kiềm rò rỉ đã biến phần trầm tích thành lớp vỏ bê tông.
- Môi trường kiềm cực đoan thúc đẩy vi sinh vật giống khu vực miệng núi lửa dưới biển.
- Tác động của những thùng thải này kéo dài hơn nửa thế kỷ.
- Quầng trắng có thể dùng làm chỉ dấu nhanh vị trí các thùng chứa chất thải kiềm.
Những thùng chất thải công nghiệp để lâu vẫn tác động đáy đại dương gần Los Angeles
Ngày tạo: 9 tháng 9, 2025
Năm 2020, những hình ảnh gợi nhớ về các thùng kim loại bị ăn mòn nằm sâu dưới đại dương ngoài khơi Los Angeles đã gây xôn xao dư luận. Ban đầu, người ta cho rằng chất thải bên trong chứa thuốc trừ sâu DDT, và một số thùng còn được bao quanh bởi những vòng quầng màu trắng kỳ lạ.
Các nghiên cứu trước chưa thể xác định rõ thành phần bên trong thùng, cũng như nguyên nhân hình thành các quầng trắng này.
Nay, công trình mới từ Viện Hải dương học Scripps thuộc Đại học California, San Diego cho thấy những thùng có quầng chứa chất thải kiềm ăn mòn, tạo ra quầng khi chất này rò rỉ ra ngoài.
Thùng bị bỏ lại trên đáy biển. Ảnh chụp khảo sát tháng 7/2021 bởi phương tiện từ xa SuBastian. Nguồn: Schmidt Ocean Institute.
Phát hiện chính và ý nghĩa nghiên cứu
Nhóm nghiên cứu phát hiện chất thải kiềm đã phản ứng với magiê trong nước biển để tạo ra brucite, làm cứng trầm tích thành lớp vỏ giống bê tông. Các vi khuẩn có thể sống sót tại những vùng cực đoan này chủ yếu là loài thích nghi với môi trường kiềm, tương tự vi sinh vật tại miệng núi lửa dưới đáy biển.
Mặc dù nhóm chưa xác định chính xác hóa chất trong thùng, các ngành sản xuất DDT và lọc dầu từng sinh ra lượng chất thải kiềm đáng kể. Sự tồn tại của những quầng trắng, cùng độ pH khoảng 12, cho thấy chất thải kiềm vẫn duy trì tác động hơn 50 năm sau khi đổ bỏ.
Hướng đi tương lai và giám sát môi trường
Các tác giả gợi ý dùng quầng trắng làm chỉ dấu nhanh đánh giá mức độ chất thải kiềm trên đáy biển. Tiếp theo, họ sẽ nghiên cứu khả năng vi sinh vật phá hủy DDT từ trầm tích ô nhiễm, hy vọng phương pháp sinh học là giải pháp khả thi duy nhất để loại bỏ DDT còn lại.
Góc nhìn cho thị trường Việt Nam
Việc phát hiện và phân loại lâu dài của chất thải kiềm công nghiệp tại đáy biển Los Angeles đặt ra nhiều bài học cho Việt Nam trong quản lý môi trường ven biển. Trong bối cảnh phát triển nhanh các khu công nghiệp dọc theo bờ biển miền Trung và miền Nam, việc giám sát, xử lý chất thải công nghiệp – đặc biệt là các chất có tính kiềm cao – cần được ưu tiên. Đây không chỉ là vấn đề công nghệ xử lý mà còn liên quan đến chính sách quy định và thực thi nghiêm ngặt. Ứng dụng phương pháp xác định “quầng trắng” trên trầm tích có thể hỗ trợ cơ quan chức năng Việt Nam đánh giá nhanh khu vực bị ô nhiễm, từ đó thiết lập biện pháp khắc phục kịp thời. Đồng thời, việc nghiên cứu vi sinh vật có khả năng phân hủy độc tố là hướng đi đáng chú ý cho các phòng thí nghiệm và doanh nghiệp công nghệ sinh học trong nước, góp phần hình thành giải pháp bền vững cho tương lai.
