Người phụ nữ Ấn Độ mất hàng chục triệu sau lừa đảo kỹ thuật số truy quỹ từ ngân hàng

Điểm nổi bật

• Các vụ lừa đảo “bắt giữ số hóa” khiến nạn nhân chuyển hàng chục triệu rupee qua video call giả mạo.
• Các ngân hàng như HDFC và ICICI không phát hiện giao dịch bất thường, gây thiệt hại lớn.
• Hệ thống giám sát giao dịch tự động và quy định KYC của ngân hàng chưa nghiêm ngặt.
• Nạn nhân gặp khó khăn trong việc thu hồi tiền và phải chịu trách nhiệm hoàn trả khi bị lừa.
• Ấn Độ đã tăng cường chiến dịch tuyên truyền và chặn nhiều tài khoản liên quan tới lừa đảo.

Cú lừa 'bắt giữ số hóa' và cuộc gọi đầu tiên

Anahita Sachdev/BBC - Anjali (tên đã thay đổi) ngồi trong phòng tối, cầm bút, với các tài liệu rải rác xung quanh.

Anjali* gặp cơn ác mộng khi nhận cuộc gọi thông báo lô hàng ma túy cô gửi đi bị hải quan Mumbai giữ lại. Kẻ lừa đảo mạo danh quan chức thực thi pháp luật qua Skype và đe dọa cô cùng con trai, buộc cô phải hợp tác.

Họ giám sát cô 24/7 trong năm ngày, dùng đe dọa để ép cô rút toàn bộ tiền tiết kiệm, tổng cộng đến 58,5 triệu rupee.

Cơ hội thất bại của các ngân hàng

Anahita Sachdev/BBC - Tài liệu Anjali tổng hợp để truy vết dòng tiền.

Ngày 4/9/2024, trong trạng thái hoảng loạn và vẫn bị giám sát qua video, Anjali đến chi nhánh HDFC Bank và chuyển 28 triệu rupee, rồi 30 triệu rupee vào ngày sau đó.

Dù giao dịch vượt gấp 200 lần mức rút bình thường, không có bất kỳ cảnh báo nào được kích hoạt. Ngân hàng khẳng định các giao dịch do khách hàng yêu cầu nên họ không thể chịu trách nhiệm.

Theo dấu dòng tiền

Cảnh sát phát hiện số tiền đầu tiên chảy vào tài khoản 'Mr Piyush' tại ICICI Bank, dù số dư ban đầu chỉ vài nghìn rupee. Ngay lập tức, tiền được chuyển tiếp vào 11 tài khoản tại Sree Padmavathi Cooperative Bank. Đa số chủ tài khoản không hề biết về giao dịch lớn này.

Các bê bối và câu hỏi chưa lời đáp

Getty Images - Các nghệ sĩ trình diễn kịch nâng cao nhận thức về lừa đảo mạng tại Delhi.

ICICI và ngân hàng hợp tác Sree Padmavathi bị cáo buộc lỏng lẻo quy trình KYC. Cựu giám đốc Samudrala Venkateshwaralu bị bắt để điều tra về việc tổ chức mở tài khoản 'ngựa'.

Cuộc chiến pháp lý và thu hồi tài sản

Anahita Sachdev/BBC - Biểu đồ chi tiết Anjali chuẩn bị để truy vết dòng tiền, cùng ba cây bút màu.

Sau hơn một năm, Anjali chỉ thu hồi được khoảng 10 triệu rupee. Cô đã khởi kiện lên tòa án tiêu dùng Tối cao Ấn Độ với cáo buộc ‘dịch vụ thiếu sót’. Phiên điều trần dự kiến diễn ra vào tháng 11.

Ngoài ra, Anjali còn phải chịu thuế thu nhập trên số tiền bị đánh cắp, bởi luật hiện chưa công nhận tội phạm lừa đảo kỹ thuật số.

Họ tên nạn nhân đã được thay đổi để bảo vệ danh tính.

Tác động đối với Việt Nam

Trong bối cảnh ngân hàng số và giao dịch trực tuyến ngày càng phổ biến tại Việt Nam, câu chuyện của Anjali là lời cảnh tỉnh quan trọng. Việc lừa đảo 'bắt giữ số hóa' không chỉ xảy ra ở Ấn Độ mà có thể xuất hiện tương tự tại Việt Nam nếu các tổ chức tài chính không nâng cao quy trình giám sát giao dịch và tăng cường đào tạo nhân viên về nhận diện rủi ro.

Ngân hàng Việt cần xem xét ứng dụng hệ thống phát hiện giao dịch bất thường dựa trên trí tuệ nhân tạo, đồng thời cập nhật quy trình KYC chặt chẽ để ngăn chặn việc mở tài khoản 'ngựa'. Song song đó, chiến dịch tuyên truyền rộng rãi tới khách hàng về các hình thức lừa đảo kỹ thuật số cũng là yếu tố then chốt để nâng cao nhận thức và bảo vệ quyền lợi người dùng.

Ban quản lý rủi ro của ngân hàng nên phối hợp với cơ quan chức năng để thiết lập cơ chế hoàn trả nhanh chóng cho nạn nhân khi xảy ra gian lận, giảm thiểu thiệt hại tài chính và củng cố niềm tin của khách hàng vào dịch vụ ngân hàng trực tuyến.