Khi dọn dẹp sân sau ở New Orleans, một cặp vợ chồng phát hiện bia mộ La Mã khắc tên Sextus Congenius Verus, thuộc hạm đội vệ binh Misenensis. Nghiên cứu cho thấy bia mộ này trùng với hiện vật mất tích ở Civitavecchia (Ý) sau Thế chiến II và đang được phối hợp hồi hương.
Điểm nổi bật:
- Một đôi vợ chồng ở New Orleans phát hiện một bia mộ La Mã thế kỷ thứ hai trong sân sau.
- Phân tích khảo cổ xác định bia mộ thuộc về Sextus Congenius Verus, lính hạm đội vệ binh hoàng gia Misenensis.
- Bia mộ trùng khớp với hiện vật mất tích từ Civitavecchia, Ý, bị hư hại trong Thế chiến II.
- Câu chuyện về cách nó đến Mỹ bao gồm khả năng lính Mỹ mang về làm kỷ niệm hoặc qua hoạt động buôn bán cổ vật.
- Giới chức đang phối hợp để hồi hương bia mộ về lại Ý.
Khi dọn dẹp sân sau ở New Orleans, một cặp vợ chồng phát hiện bia mộ La Mã khắc tên Sextus Congenius Verus, thuộc hạm đội vệ binh Misenensis. Nghiên cứu cho thấy bia mộ này trùng với hiện vật mất tích ở Civitavecchia (Ý) sau Thế chiến II và đang được phối hợp hồi hương.
Viên đá được xác nhận là bia mộ khắc tên một người lính gốc Thrace phục vụ trên các chiến thuyền La Mã và đã được chôn cất tại Ý. (Ảnh: D. Ryan Gray)
Khi một cặp vợ chồng dọn dẹp bụi rậm trong sân sau tại New Orleans, họ đã phát hiện một bia mộ La Mã vốn từng đánh dấu ngôi mộ của một người lính sống nửa bên kia thế giới vào thế kỷ thứ hai.
"Chúng tôi thường nhận được các cuộc gọi từ công chúng về những phát hiện kỳ lạ trong sân ở khu vực này," D. Ryan Gray, nhà khảo cổ tại Đại học New Orleans, người đã phân tích bia mộ, cho Live Science biết. "Thường thì đó chỉ là vật tự nhiên trông giống hiện vật."
Trong trường hợp này, những chủ nhà là Daniella Santoro, nhà nhân chủng học tại Đại học Tulane, và chồng cô, Aaron Lorenz, Gray lưu ý trong báo cáo trực tuyến ngày 6 tháng 10 về cuộc điều tra.
"Khi Daniella miêu tả ban đầu, tôi nghĩ có thể đó là bia mộ thế kỷ XIX được lấy từ một nghĩa trang ở New Orleans rồi vứt bỏ," Gray nói. "Tuy nhiên, ngay khi xem bức ảnh khắc chữ, tôi lập tức nghi ngờ đó là thứ gì đó hoàn toàn khác."
Bia mộ cổ
Santoro tìm thấy tấm bia cẩm thạch dưới lớp bụi rậm trong sân sau ngôi nhà "shotgun" tại quận Carrollton lịch sử của thành phố. Tấm bia rộng khoảng 30 cm và dài hơn một chút, một mặt được chạm khắc dày đặc chữ La tinh.
Chuyên gia cho biết bản dịch nội dung khắc trên bia là: "Dâng hương hồn người chết cho Sextus Congenius Verus, lính hạm đội vệ binh Misenensis, thuộc bộ lạc Bessi (Thrace), sống 42 tuổi và phục vụ 22 năm trong quân đội, trên chiến thuyền Asclepius. Atilius Carus và Vettius Longinus, người thừa kế, lập bia này cho ông xứng đáng."
Bí ẩn còn đó
Cuộc điều tra tiết lộ dòng chữ này từng được ghi lại bởi các nhà khảo cổ trên bia mộ thế kỷ thứ hai tìm thấy gần Civitavecchia, thành cổ và cảng biển cách Roma khoảng 64 km về phía tây bắc. Bia mộ đó được báo cáo thất lạc sau Thế chiến II khi bom Đồng minh phá hủy bảo tàng nơi trưng bày.
Chưa rõ chuyện gì đã xảy ra tiếp theo, nhưng Gray đưa ra vài giả thuyết: có thể một lính Mỹ đi qua Civitavecchia sau khi Đồng minh giải phóng Roma năm 1944 đã mang nó về làm kỷ niệm; hoặc có thể cổ vật bị mua bán qua thương lái rồi đến tay khách du lịch. Santoro và Lorenz hiện đang phối hợp với giới chức Mỹ và Ý để trả lại bia mộ cho Civitavecchia.
"Câu chuyện này phản ánh sự tò mò của chủ nhà đã hé lộ một hiện vật quan trọng về lịch sử," Gray viết trong báo cáo. "Dù không biết Sextus Congenius Verus đã qua đời thế nào và bia mộ đã tới New Orleans ra sao, chúng ta biết rằng hiện vật đã được bảo vệ an toàn và đang trên hành trình trở về nơi xứng đáng để trưng bày."
