Nghiên cứu mới trên Nature Communications phát hiện 176 khắc đá 12.000 năm tuổi ở sa mạc Nefud, Ả Rập Saudi. Các hình khắc kích thước thật ghi lại lạc đà và các loài động vật lớn, đánh dấu nguồn nước theo mùa quan trọng, phản ánh khả năng sinh tồn và kết nối của cộng đồng tiền sử.

Điểm nổi bật:

  • Các bản khắc đá 12.000 năm tuổi ở sa mạc Nefud, Ả Rập Saudi, đánh dấu nguồn nước cổ đại.
  • Phương pháp phát quang niên đại xác định lớp chứa công cụ khắc khoảng 12.000 năm trước.
  • 176 hình khắc động vật kích thước thật thể hiện lạc đà, ibex, lừa hoang dã, linh dương và aurochs.
  • Dữ liệu khảo cổ cho thấy cộng đồng tiền sử có kết nối rộng với Levant.
  • Nghệ thuật đá hoành tráng minh chứng cho khả năng sinh tồn và thích ứng trong môi trường khô hạn.

Nghệ thuật đá 12.000 năm tuổi ở sa mạc ghi dấu nguồn nước cổ đại

Khoảng 12.000 năm trước, trên một vách đá ở sa mạc phía bắc Ả Rập, một nghệ sĩ khắc một hình ảnh con lạc đà kích thước như người thật. Dưới đây là mô hình 3D bản khắc và dấu vết cho thấy kích thước thực của lạc đà.

Phác thảo hai con lạc đà vẽ trên đá

Tìm kiếm manh mối

Nghiên cứu trước đó đã chỉ ra rằng từ 10.000 đến 6.000 năm trước, Ả Rập ẩm ướt hơn nhiều so với ngày nay, với đồng cỏ lan rộng và người chăn gia súc sử dụng chúng cho đàn gia súc.

Dấu vết cho thấy một số bản khắc.

Khắc kích thước thật

Tổng cộng, nhóm nghiên cứu xác định hơn 60 bảng nghệ thuật trên đá với 176 bản khắc ở ba khu vực chưa được khám phá trước đây: Jebel Arnaan, Jebel Mleiha và Jebel Misma.

Một sa mạc đá cằn cỗi dưới bầu trời trong xanh.

Các bản khắc bao gồm 130 hình ảnh động vật lớn kích thước thật, như lạc đà, ibex, lừa hoang dã, linh dương và aurochs.

Một mặt đá màu cát, có khắc một con lạc đà lớn.

Phương pháp xác định niên đại

Xác định niên đại phát quang cho thấy lớp chứa công cụ khắc có niên đại khoảng 12.000 năm. Lớp này còn chứa đầu mũi tên, hạt đá và hạt vỏ sò.

Một bàn tay cầm một đầu mũi tên nhỏ.

Một mạng lưới sâu rộng

Các đồ tạo tác cho thấy cộng đồng tạo ra nghệ thuật đá có kết nối với các nhóm ở Levant, sử dụng công cụ và trang sức tương tự.

Kết luận

Kết quả cho thấy 12.000 năm trước, con người đã đánh dấu các nguồn nước theo mùa ở sa mạc bằng nghệ thuật đá hoành tráng, minh chứng cho khả năng sinh tồn và kết nối trong môi trường khắc nghiệt.

Góc nhìn cho thị trường Việt Nam

Việc phát hiện hàng trăm bản khắc đá 12.000 năm tuổi tại sa mạc Nefud không chỉ mở ra cánh cửa khảo cổ học mới mà còn khơi gợi nhiều ý nghĩa cho nghiên cứu biến đổi khí hậu và lịch sử sinh tồn của con người. Ở Việt Nam, nơi có nhiều di chỉ khảo cổ và điều kiện khí hậu đa dạng, những kết quả này có thể khuyến khích các nhà nghiên cứu địa phương chủ động tìm kiếm các dấu tích tương tự nhằm giải mã lịch sử thiên nhiên và tương tác giữa cộng đồng cổ đại với môi trường. Đặc biệt, việc phát triển phương pháp xác định niên đại phát quang có thể được ứng dụng rộng rãi để đánh giá niên đại của di tích khảo cổ trong nước, từ đó bổ sung bằng chứng sinh thái và lịch sử khí hậu cho khu vực Đông Nam Á. Sự kết nối giữa các cộng đồng tiền sử qua mạng lưới giao thương và chia sẻ văn hóa cũng gợi ý khả năng tương tác giữa các nhóm cư dân cổ ở Việt Nam và các vùng lân cận, mở ra triển vọng hợp tác nghiên cứu xuyên biên giới sâu rộng.